Odpady organiczne – jak skutecznie je przetwarzać i wykorzystywać?

Czym są odpady organiczne?

Odpady organiczne to resztki żywności oraz śmieci pochodzenia roślinnego, które mogą ulegać procesom biodegradacji, czyli rozpadu. Udział w tym zjawisku mają mikroorganizmy i może ono przebiegać z użyciem tlenu (tlenowo) lub bez niego (beztlenowo). Do odpadów organicznych zaliczyć można m.in.:

• resztki pozostałe po gotowaniu i przyrządzaniu posiłków;
• zepsute produkty spożywcze;
• odpadki zielone pochodzenia roślinnego (skoszona trawa, trociny, liście i gałęzie).

Choć odpady organiczne na pierwszy rzut oka nie wydają się mieć złego wpływu na środowisku, a ich rozkład jest stosunkowo szybki, źle zagospodarowane mogą wyrządzić wiele szkód. W czasie procesów biodegradacji mogą wydzielać substancje niebezpieczne, które mogą przedostawać się do gleby, roślin i wód. Stanowią one zagrożenie nie tylko dla zwierząt bytujących w pobliżu śmieci, lecz również ludzi mieszkających w okolicy.

Z tych powodów odpady organiczne podlegają obowiązkowi segregacji i przetwarzania. Odbywa się ona jednak w specjalny sposób z wyróżnieniem bioodopadów. Ich zbiórka odbywa się poprzez oddanie śmieci w workach lub pojemnikach w kolorze brązowym służbom komunalnym. Odpady organiczne można również zbierać i przetwarzać na własny użytek przy użyciu przydomowego kompostownika.

Jak przetwarza się odpady organiczne?

Odpady organiczne można z powodzeniem zbierać, segregować oraz przetwarzać w celu uzyskania nowych produktów biologicznych. Warto jednak pamiętać, iż zasady zbiórki odpadów tego typu rządzą się ściśle określonymi regułami. W przypadku śmieci pochodzenia naturalnego możemy spotkać się z różnymi terminami. Bioodpady, odpady zielone oraz odpady organiczne. Każdy z nich oznacza inną grupę odpadów i należy w jego przypadku przestrzegać innych zasad. Więcej szczegółów na ten temat można uzyskać u odpowiednich służb realizujących obowiązki odbioru i utylizacji na terenie gminy, w której mieszkamy. 

Odpady organiczne to ogół odpadów, które ulegają biodegradacji. Wśród nich można wyróżnić odpady zielone (pochodzenia roślinnego) oraz bioodpady (śmieci powstałe podczas przygotowywania posiłków). Każde z nich zbierane są w inny sposób i trafiają do innego zakładu przetwórstwa. 

Odpady zielone gromadzone są przeważnie z ogrodów, skwerów i parków, ale też targowisk, cmentarzy czy ulic. Powstają na skutek zabiegów pielęgnacyjnych roślin i drzew, np. podczas przycinania. Ich zbiórka odbywa się do specjalnych worków, według ściśle zaplanowanego harmonogramu.

Bioodpady to śmieci powstałe w wyniku przygotowywania posiłków i obróbki jedzenia. Należą do nich m.in.: obierki oraz skórki z owoców i warzyw, resztki pieczywa czy grzyby. Zbiórka tego typu odpadów odbywa się poprzez umieszczanie ich w brązowych kontenerach, workach lub pojemnikach z napisem BIO. 

Odpady biodegradowalne zbiera się nie tylko z domów, ale również zakładów przemysłowych, biur czy gospodarstw rolnych. W przypadku tych ostatnich specjalnej utylizacji podlegają m.in. pozostałości po zbożach i sianie czy resztki zwierzęce. 

Posegregowane i zebrane odpady organiczne trafiają do recyklingu, gdzie przy użyciu różnych metod ulegają procesom przetwarzania. Najczęściej wykonuje się ich:

• kompostowanie;
• zgazowywanie (półspalanie);
• pyrolizę;
• spalanie w warunkach beztlenowych.

Procesy te przeprowadzane są w specjalnych budynkach przy użyciu nowoczesnej technologii. Produktem tego jest m.in. poferment stosowany jako nawóz oraz materiały służące do np. rekultywacji terenów wyjałowionych (gleby przemysłowe).

W skali mikro przetwarzanie odpadów organicznych może odbywać się w domu każdego z nas przy użyciu kompostownika. Jest to specjalna konstrukcja wykonana w celu zbierania śmieci pochodzących m.in. z prac ogrodowych lub resztek obiadowych w formie pryzmy. W odpowiednich warunkach wilgotnościowych następuje biodegradacji odpadów i tworzy się naturalny nawóz. Może się on przydać do prac w ogrodzie, nawożenia roślin i krzewów, walki z chwastami czy zabezpieczania roślin na zimę. 

Recykling odpadów organicznych – dlaczego warto to robić?

Powtórne przetwarzanie i obróbka odpadów to doskonały sposób nadawania im drugiego życia. Dotyczy to również bioodpadów różnego rodzaju zbieranych zarówno w naszych domach, jak i zakładach pracy, placówkach edukacyjnych czy instytucjach państwowych. Wśród zalet takiego rozwiązania wyróżnić można m.in.:

• możliwość oczyszczania środowiska i dbania o jego wygląd;
• tworzenie produktów gotowych do wykorzystania (biopaliw, nawozów);
• redukcję gazów cieplarnianych (pozostawione same sobie bioodpady generują znaczne ilości metanu);
• oszczędność miejsc na składowiska odpadów na inne rodzaje śmieci;
• zmniejszenie zapotrzebowania na nawozy sztuczne;
• dodatkowe miejsca pracy w zakładach przetwórstwa i recyklingu.

Aby jednak proces przetwarzania odpadów organicznych mógł odbyć się w całości bez zakłóceń, niezbędne jest przestrzeganie zasad segregacji i składowania śmieci. Szczególnie problematyczne są bioodpady zostawiane przez turystów na szlakach górskich oraz w miejscach pozbawionych pojemników lub worków na odpady. Dlatego ważna jest edukacja prośrodowiskowa i stałe zmienianie nawyków, które w przyszłości może prowadzić do trwałych zmian myślenia oraz postępowania.

Odpady organiczne w domu – kompost

Pierwszym krokiem, który może pomóc każdemu z nas w nauce ekologii jest wykonanie własnego kompostu. To bardzo stary sposób na uzyskanie naturalnego nawozu, który można wykorzystać we własnym ogrodzie lub na terenie posesji. Odpowiednio składowane bioodpady rozpadają się do prostych związków, które są swoistego rodzaju “suplementami diety” dla naszych roślin i drzew. 

Aby rozpocząć kompostowanie, należy stworzyć miejsce, gdzie będą zbierane odpady organiczne. Możemy w tym celu wykopać specjalny dół lub zakupić dedykowany pojemnik z syntetyku. Tworząc kompostownik warto mieć na względzie własne możliwości finansowe, predyspozycje oraz nawyki żywieniowe. 

Przed przystąpieniem do wznoszenia konstrukcji, warto zastanowić się, gdzie ma stanąć. Pod uwagę należy brać przewiewność miejsca, ekspozycję słoneczną oraz oddalenie od siedzib ludzkich (należy unikać bliskiego sąsiedztwa drzwi i okien w celu wyeliminowania nieprzyjemnego zapachu). 

Kompostownik można założyć przez cały rok, z wyjątkiem miesięcy zimowych. Najlepszą lokalizacją będą miejsca zacienione, przewiewne oraz posiadające przepuszczalne podłoże, które nie gromadzi wody. To właśnie w takim miejscu można powstać tzw. pryzma, na której będą zbierane odpadki. Te zaś warto układać warstwami, począwszy od drenażu z kamieni i patyków na spodzie.

Pryzmę należy co jakiś czas przerzucać w celu napowietrzenia. Proces powstawania kompostu trwać może w zależności od warunków od kilku miesięcy do nawet kilku lat. Jakość kompostu i moment jego użycia możemy monitorować m.in. kierując się jego zapachem. Świąd amoniaku wydobywający się z kompostownika świadczy o zbyt dużej zawartości azotu, z kolei zgnilizna świadczy o zbyt małej ilości powietrza.

Do kompostu możemy wrzucać owoce i warzywa (obierki, skórki, ogryzki), rozdrobnione skorupki jaj i orzechów, fusy po kawie i herbacie, resztki roślin ogrodowych, skoszoną trawę, ziemię z doniczek i skrzynek, pocięte gałęzie drzew i krzewów, trociny, korę drzew, kawałki drewna. Należy unikać umieszczania tam odpadów w foliowych torbach, a także wrzucania zbyt wilgotnych lub namoczonych resztek.

Szukasz więcej rad i wskazówek dotyczących odpadów organicznych? A może masz problem z dużymi ich ilościami? Zgłoś się do firmy Błysk! 

Od 30 lat  firma świadczy usługi komunalne z zakresu zarządzania różnego rodzaju odpadami na terenie powiatu łomżyńskiego. Wśród naszych klientów są zarówno samorządy i instytucje państwowe, jak i firmy oraz przedsiębiorstwa. Napisz lub zadzwoń, a uporamy się z każdym Twoim problemem oraz udzielimy cennych rad dotyczących środowiska i zarządzania odpadami.